PIOTRKÓW  TRYBUNALSKI  (1)

łódzkie

Wodociągowa wieża ciśnień

Wieża znajduje się przy skrzyżowaniu ulic Słowackiego i P.O.W., w pobliżu dworca PKP i PKS.

Historia piotrkowskiej wieży ciśnień
Wieża ciśnień została zbudowana z latach 1925 - 1927. Zaprojektował ją Władysław Leszek Horodelski (który przygotował także projekt Hali Targowej w Piotrkowie). Budowa sfinansowana z pożyczki udzielonej przez amerykańską firmę "Ulen & Co." z Nowego Jorku, z którą w 25.11.1924 r. Rząd Polski podpisał umowę dotyczącą inwestycji sprzyjających unowocześnieniu infrastruktury i podniesieniu standardów sanitarno-zdrowotnych w czterech wybranych polskich miastach. Wieża wspomagała sieć wodno-kanalizacyjną, w jaką wyposażono Piotrków, stanęła w centrum, nieopodal dworca kolejowego, na naturalnym wzniesieniu terenu.

Architektura
Piotrkowska wieża wodna została wzniesiona na planie koła, w formie nawiązującej do renesansu. W dolnej części wysokiego korpusu wyraźnie wyodrębniona została część cokołu (pierwotnie boniowanego), w części środkowej umieszczono wąskie okna rozmieszczone w elewacji wzdłuż linii wewnętrznych, metalowych schodów, wznoszących się spiralnie ku górze. Najbardziej ozdobna jest partia stanowiąca zwieńczenie wieży – rozmieszczono tu kilkanaście okienek oddzielonych od siebie krótkimi pilastrami. W trakcie budowy, w celu obniżenia kosztów, zrezygnowano ze spiczastego dachu, widocznego na oryginalnym rysunku technicznym.  Wewnątrz wieży znajduje się stalowy zbiornik wykonany metoda nitowania arkuszy blachy stalowej na zakładkę.

Arkusz z blachy o grubości 30 mm zwijano i nitowano w okręgi, różniące się średnicą o grubość blachy. Okręgi nitowano po nałożeniu jeden na drugi ,,na zakładkę’’ naprzemiennie. Tak powstał zbiornik o średnicy 9 m i wysokości 30 m, który wypełnia wieżę od poziomu ziemi do wysokości 1,5 m poniżej konstrukcji płaskiego dachu, zawieszonego na lekkiej, stalowej kratownicy. Pojemność zbiornika to ok. 1910 m³ , a jego masa to ok. 230 ton. Widoczne na zewnątrz płaskie, kwadratowe przybudówki to komory zaworów. Wewnętrzny zbiornik był napełniany w nocy, kiedy pobór wody był prawie zerowy a od świtu oprżniał się w zależności od zapotrzebowania.

zdjęcia i opis: Artur Mazurek (grudzień 2006 r.)
zdjęcia: Karol Kamiński (lipiec 2012 r.)