Wodociągowa wieża ciśnień
Wieża znajduje się przy
skrzyżowaniu ulic Słowackiego i P.O.W., w pobliżu dworca PKP i PKS.
Historia piotrkowskiej wieży ciśnień
Wieża ciśnień została zbudowana z latach 1925
- 1927. Zaprojektował ją Władysław Leszek Horodelski (który przygotował
także projekt Hali Targowej w Piotrkowie).
Budowa sfinansowana z pożyczki
udzielonej przez amerykańską firmę "Ulen & Co." z Nowego Jorku, z którą
w 25.11.1924 r. Rząd Polski podpisał umowę dotyczącą inwestycji
sprzyjających unowocześnieniu infrastruktury i podniesieniu standardów
sanitarno-zdrowotnych w czterech wybranych polskich miastach. Wieża
wspomagała sieć wodno-kanalizacyjną, w jaką wyposażono Piotrków,
stanęła w centrum, nieopodal dworca kolejowego, na naturalnym
wzniesieniu terenu.
Architektura
Piotrkowska wieża wodna została wzniesiona na planie koła, w formie
nawiązującej do renesansu. W dolnej części wysokiego korpusu wyraźnie
wyodrębniona została część cokołu (pierwotnie
boniowanego), w części środkowej umieszczono wąskie okna rozmieszczone w
elewacji wzdłuż linii wewnętrznych, metalowych schodów, wznoszących się
spiralnie ku górze. Najbardziej ozdobna jest partia stanowiąca
zwieńczenie wieży – rozmieszczono tu kilkanaście okienek oddzielonych od
siebie krótkimi pilastrami. W trakcie budowy, w celu obniżenia kosztów,
zrezygnowano ze spiczastego dachu, widocznego na oryginalnym rysunku
technicznym. Wewnątrz wieży znajduje się stalowy zbiornik wykonany
metoda nitowania arkuszy blachy stalowej na zakładkę.
Arkusz z blachy o grubości 30 mm zwijano i nitowano w
okręgi, różniące się średnicą o grubość blachy. Okręgi nitowano po
nałożeniu jeden na drugi ,,na zakładkę’’ naprzemiennie. Tak powstał
zbiornik o średnicy 9 m i wysokości 30 m, który wypełnia wieżę od poziomu ziemi do wysokości 1,5 m poniżej konstrukcji płaskiego dachu, zawieszonego na
lekkiej, stalowej kratownicy. Pojemność zbiornika to ok. 1910 m3 , a jego masa to ok. 230 ton. Widoczne na
zewnątrz płaskie, kwadratowe przybudówki to komory zaworów. Wewnętrzny
zbiornik był napełniany w nocy, kiedy pobór wody był prawie zerowy a od
świtu oprżniał się w zależności od zapotrzebowania.
zdjęcia i opis: Artur
Mazurek (grudzień 2006 r.)
zdjęcia: Karol Kamiński (lipiec 2012 r.)